نشریه ترویجی پرورش گوسفند قره گل
يكي از بركتها و نعمت هاي خداوند براي ما انسانها گوسفند است . گروهي عقيده دارند كه ايران اولين سرزمين پرورش گوسفند در جهان است . سپس از اين منطقه گوسفند ها به همه قسمتهاي جهان پراكنده شده اند . در كشور ما بيشتر از 25 نوع و نژاد گوسفند وجود دارد . زيرا گوناگوني آب و هوا ، در قسمت هاي مختلف كشور ما زياد است و هر نوع گوسفندي با آب و هواي به خصوصي سازگاري دارد.
به طور معمول گله داران انتظار دارند كه گوسفندان همه نوع محصولي مثل گوشت ، شير ، پشم ، پوشت و غيره توليد كنند . بيشتر نژادهاي گوسفند هم اين محصولات را توليد مي كنند، اما هر نژادي در توليد يك محصول استعداد بيشتري دارد . بنابر اين گوسفندان را بر اين اساس تقسيم بندي مي كنند .
یك گروه از گوسفندان ايراني ، گوسفند پوستي هستند . يعني پوست بره بسيار زيبايي را توليد مي كنند . اين گروه ، سه نژاد مهم دارند : 1- نژاد قره گل خراسان 2- نژاد كبوده شيراز 3- نژاد زندي .
به دليل اهميت زياد گوسفندان قره گل خراسان ، در اين نشريه درباره پرورش اين نژاد توضيح داده ايم .
پوست بره قره گل چه فرقي با پوست ديگر بره ها دارد ؟
به طور معمول در همه نژاد هاي گوسفند ، موهاي روي پوست بره هايي كه تازه به دنيا آمده اند ، داراي پيچيدگي و حتي گل هايي است . تعدادي از اين نوع پوست ها هم وارد بازار تجارت مي شود . اما پوست بره قره گل ويژگي هايي دارد كه در پوست بره هاي ديگر ديده نمي شود .
پوست بره قره گل پر پيچ و گل است . در پوست اين نوع بره ، موها طوري قرار گرفته اند و به هم تابيده اند كه نقش و نگارهايي را روي پوست بوجود مي آورند . به علاوه كشش موو درخشندگي و زيبايي پوست در اين بره ها با نژادهاي ديگر به طور كلي فرق مي كند . به همين سبب از سالهاي دور تا كنون ، تجارت پر سود پوست بره قره گل در تمام جهان وجود داشته است . پوست بره قره گل ارزش زيادي دارد . كشورهاي اصلي توليد كننده پوست اين نوع بره ايران، افغانستان و ازبكستان هستند . به دليل ارزشمندي اين نوع پوست جدود 50 كشور ديگر هم چند سال است كه در حال پرورش اين نژاد هستند.
نكته : موهاي روي پوست بره هاي قره گل ، نظم به هم پيچيدگي و درخشندگي به خصوص و زيبايي دارد .
ويژگي هاي يك گوسفند قره گل خوب :
هر دامدار براي انتخاب گوسفند بايد از ويژگي هاي آن نژاد آگاهي داشته باشد . گوسفند اصيل قره گل كه با نژاد ديگري آميخته نشده باشد ، يعني آنرا (دوبر ) نكرده باشند ، اين ويژگي ها را دارد :
· تا حدودي درشت اندام با بدني كشيده و دست ها و پاهاي نازك ، بلند ، كشيده و خشك است .
· سر آن معمولاً كشيده است و برجستگي كمي روي پيشاني و بيني دارد .
· گوشها پهن ، دراز و آويخته است .
· به جاي دنبه ، داراي دم پهني است و انتهاي آن حالت برگشته دارد .
· در اين نژاد ،قوچ ها شاخدار ميشها بدون شاخ هستند .
رنگ بدن گوسفند قره گل :
رنگ اصلي گوسفندان قره گل از زماني كه بره هستند ، مشخص است . بيشتر گوسفندان قره گل خراسان ، سياه رنگ هستند كه به آنها (طوس) هم گفته مي شود. تعداد بسيار كمي از آنها به رنگ خاكستري يا (چال)و قهوه اي يا (سور) ديده مي شوند . بره هاي قره گل سياه از تولد تا حدود يك سالگي ، سياه يكدست هستند . با بالا رفتن سن ، رنگ تنه كم كم خاكستري مي شود . بعد از دو سالگي ، سياهي رنگ فقط در ناحيه سر و انتهاي دست و پا باقي مي ماند .
منطقه پرورش گوسفندان قره گل :
گوسفند قره گل ، دام بسيار مقاوم و پر تحركي است . منطقه هاي پرورش اين گوسفند ، دشت خشك و گرمي است كه مقدار بارندگي در آنجا كمتر از 250 ميلي متر در سال باشد . اين گوسفندان مي توانند در تابستان در گرماي 45 درجه سانتي گراد در مراتع چرا كنند و در زمستان هم تا 30 درجه سانتي گراد زير صفر سرما را تحمل كنند . گوسفندان قره گل مي توانند در مراتع هاي فقير كه كم علوفه هستند ، چرا كنند .
به طور كلي محل زندگي و پرورش گوسفند قره گل ، منطقه هاي گرم و سوزان ، صحراهاي كم آب و علف با رطوبت بسيار كم است . اين منطقه زمستانهاي سرد ویا يخبنداني دارند . منطقه پرورش قره گل سياه در ايران ، در شمال شرق استان خراسان در منطقه سرخس است . اين منطقه دنباله صحراي خشك و بي آب و علف قره قوم است .
نكته : گوسفند قره گل در منطقه هاي كم آب و علف ، گرم و سوزان ، پرورش پيدا مي كند .
پرورش پوست مناسب در بره قره گل :
گله داران عزيز ، مرغوب بودن و زيبايي پوست بره قره گل به خالص بودن گله بستگي دارد . به علاوه ، خصوصيت هايي كه از پدر و مادر بره مي رسد نيز در مرغوب بودن و زيبايي پوست نقش زيادي دارد . بهترين پوست آنهايي هستند كه نازك ، درخشنده و داراي موهاي كوتاه و گلهاي مرتب باشند . رنگ پوست هم در قيمت آن بسيار موثر است . پوست هايي كه رنگ هاي طلايي ، نقره اي و رنگ هاي گوناگون ديگر هستند ، ارزش بيشتري دارند . براي بدست آوردن پوست با گلهاي مناسب ، بره هاي نوزاد را تا دو سه روز پس از تولد ذبح ميكنند . زيرا با بزرگ شدن بره كم كم گلها شكفته و باز مي شوند. درنتيجه زيبايي خود را از دست مي دهند .
نكته :بهترين پوست بره قره گل ، پوستي است كه نازك ، داراي موهاي كوتاه و گلهاي مرتب و درخشنده باشد .
چكار كنيم تا يك گله قره گل مناسب داشته باشيم ؟
دامدار گرامي ، براي داشتن يك گله مناسب ، ابتدا بايد كار خالص كردن گله را انجام دهيد . براي اين كار ، تمام ميشهاي دوبر و آنهايي كه شكل ظاهري قره گل را ندارند از گله خارج كنيد . به علاوه گوشفندان پير ، بيمار و قصر را بايد از گله خارج كرده و فروخته شوند .
كار بعدي ، انتخاب قوچهاي اصلاح شده خوب براي جفتگيري با ميشها ي گله است . زيرا قوچ قره گل اصلاح شده ، بره هايي با پوست هاي مرغوب توليد مي كند .
گله داران با سابقه ، بره هاي نر با پوست زيبا و مرغوب را انتخاب و نگهداري مي كنند . يا از گله هاي ديگر مي خرند . به اين ترتيب ، بعد ها از اين بره ها در بارور ساختن گله استفاده مي كنند . ايستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند قره گل در شهرستان سرخس ، بهترين قوچها و شيشك هاي اصلاح شده را توليد مي كند . اين ايستگاه بهترين گوسفند قره گل را در اختيار گله داران قرار دهد.
نكته: قوچهايي كه براي بارور ساختن كله انتخاب مي شوند ، نقش مهمي در اصلاح نژاد گوسفندان دارند .
به گوسفندان اهميت بدهيد .
با استفاده از مطالبي كه گفتيم ، مي توانيد يك گله بسيار خوب قره گل داشته باشيد . براي اين كه گوسفندان گله شما توليد مناسبي داشته باشند ، بايد سالم نگهداري شوند .
مي دانيد كه انگل هاي خارجي وداخلي به گوسفندان آسيب هاي زيادي وارد مي كنند . در نتيجه توليد آنها كم ميشود . با مشورت دامپزشكي منطقه در زمان مناسب به گوسفندان ،داروهاي ضد انگل بدهيد . براي از بين بردن انگلهاي خارجي هم براي دام ها از حمام ضد كنه استفاده كنيد .با تزريق واكسن از برخي بيماريها مانند بروسلوز ، آبله، پرخوري ، سياه زخم و تب برفكي مي توان پيشگيري كرد .
نكته : پيشگيري بهتر از درمان است . واكسن هاي لازم را با مشورت دامپزشكي به گوسفندان تزريق كنيد .
خلاصه مطالب :
ايران اولين سرزمين پرورش گوسفند در جهان بوده است .
بيشتر از بيست و پنج نژاد در كشور ما وجود دارد .
گوناگوني آب و هوا در كشور ما وجود دارد .
گوناگوني آب و هوا در كشور ما باعث شده كه نژادهاي مختلف گوسفند داشته باشيم .
گوسفندان پوستي كشور ، قره گل خراسان ، كبوده شيراز و زندي هستند .
موهاي روي پوست بره قره گل داراي نظم ، به هم پيچيدگي ، درخشندگي، نقش و نگار و گلهاي زيبايي است .
در گوسفند قره گل ، دست و پا ظريف و نازك ، بدن كشده و دم كوتاه است .
رنگ بدن در بره قره گل سياه است و هرچه سن بالا مي رود خاكستري مي شود .
پوست هاي رنگي قره گل ارزش بيشتري دارند .
منطقه پرورش گوسفند قره گل ، منطقه هاي بياباني و كم آب و علف است .
پوست مرغوب بره قره گل نازك ، درخشنده ، با موهاي كوتاه و گلهاي مرتب است .
با استفاده از قوچهاي اصلاح شده قره گل بره هاي بهتر به دست مي آيد .
تزريق واكسن در زمان مناسب به گوسفندان ، موجب پيشگيري از بيماريها مي شود .
نكته هاي مفيد :
· پوست بره قره گل نظم ، درخشندگي و نقش و نگار زيبايي دارد .
· گوسفند قره گل در بيابان هاي كم آب و علف پرورش مي يابد .
· با استفاده از قوچ هاي اصلاح شده قره گل ، بره هاي بهتري به دست مي آيد .
· پوستهاي رنگي بره قره گل ارزش بيشتري دارد .
· براي داشتن گله مناسب ، به سلامتي و تغذيه گوسفندان خود اهميت بدهيد .
· تزريق واكسن در زمان مناسب ، موجب پيشگيري از بيماري ها مي شود .
· گوسفندان قره گل به رنگ هاي سياه ، خاكستري و قهوه اي هستند .
· گوسفندان قره گل در برابر سرما و گرما مقاوم هستند .
نويسنده : سيد مجتبي حجازي
به طور معمول گله داران انتظار دارند كه گوسفندان همه نوع محصولي مثل گوشت ، شير ، پشم ، پوشت و غيره توليد كنند . بيشتر نژادهاي گوسفند هم اين محصولات را توليد مي كنند، اما هر نژادي در توليد يك محصول استعداد بيشتري دارد . بنابر اين گوسفندان را بر اين اساس تقسيم بندي مي كنند .
یك گروه از گوسفندان ايراني ، گوسفند پوستي هستند . يعني پوست بره بسيار زيبايي را توليد مي كنند . اين گروه ، سه نژاد مهم دارند : 1- نژاد قره گل خراسان 2- نژاد كبوده شيراز 3- نژاد زندي .
به دليل اهميت زياد گوسفندان قره گل خراسان ، در اين نشريه درباره پرورش اين نژاد توضيح داده ايم .
پوست بره قره گل چه فرقي با پوست ديگر بره ها دارد ؟
به طور معمول در همه نژاد هاي گوسفند ، موهاي روي پوست بره هايي كه تازه به دنيا آمده اند ، داراي پيچيدگي و حتي گل هايي است . تعدادي از اين نوع پوست ها هم وارد بازار تجارت مي شود . اما پوست بره قره گل ويژگي هايي دارد كه در پوست بره هاي ديگر ديده نمي شود .
پوست بره قره گل پر پيچ و گل است . در پوست اين نوع بره ، موها طوري قرار گرفته اند و به هم تابيده اند كه نقش و نگارهايي را روي پوست بوجود مي آورند . به علاوه كشش موو درخشندگي و زيبايي پوست در اين بره ها با نژادهاي ديگر به طور كلي فرق مي كند . به همين سبب از سالهاي دور تا كنون ، تجارت پر سود پوست بره قره گل در تمام جهان وجود داشته است . پوست بره قره گل ارزش زيادي دارد . كشورهاي اصلي توليد كننده پوست اين نوع بره ايران، افغانستان و ازبكستان هستند . به دليل ارزشمندي اين نوع پوست جدود 50 كشور ديگر هم چند سال است كه در حال پرورش اين نژاد هستند.
نكته : موهاي روي پوست بره هاي قره گل ، نظم به هم پيچيدگي و درخشندگي به خصوص و زيبايي دارد .
ويژگي هاي يك گوسفند قره گل خوب :
هر دامدار براي انتخاب گوسفند بايد از ويژگي هاي آن نژاد آگاهي داشته باشد . گوسفند اصيل قره گل كه با نژاد ديگري آميخته نشده باشد ، يعني آنرا (دوبر ) نكرده باشند ، اين ويژگي ها را دارد :
· تا حدودي درشت اندام با بدني كشيده و دست ها و پاهاي نازك ، بلند ، كشيده و خشك است .
· سر آن معمولاً كشيده است و برجستگي كمي روي پيشاني و بيني دارد .
· گوشها پهن ، دراز و آويخته است .
· به جاي دنبه ، داراي دم پهني است و انتهاي آن حالت برگشته دارد .
· در اين نژاد ،قوچ ها شاخدار ميشها بدون شاخ هستند .
رنگ بدن گوسفند قره گل :
رنگ اصلي گوسفندان قره گل از زماني كه بره هستند ، مشخص است . بيشتر گوسفندان قره گل خراسان ، سياه رنگ هستند كه به آنها (طوس) هم گفته مي شود. تعداد بسيار كمي از آنها به رنگ خاكستري يا (چال)و قهوه اي يا (سور) ديده مي شوند . بره هاي قره گل سياه از تولد تا حدود يك سالگي ، سياه يكدست هستند . با بالا رفتن سن ، رنگ تنه كم كم خاكستري مي شود . بعد از دو سالگي ، سياهي رنگ فقط در ناحيه سر و انتهاي دست و پا باقي مي ماند .
منطقه پرورش گوسفندان قره گل :
گوسفند قره گل ، دام بسيار مقاوم و پر تحركي است . منطقه هاي پرورش اين گوسفند ، دشت خشك و گرمي است كه مقدار بارندگي در آنجا كمتر از 250 ميلي متر در سال باشد . اين گوسفندان مي توانند در تابستان در گرماي 45 درجه سانتي گراد در مراتع چرا كنند و در زمستان هم تا 30 درجه سانتي گراد زير صفر سرما را تحمل كنند . گوسفندان قره گل مي توانند در مراتع هاي فقير كه كم علوفه هستند ، چرا كنند .
به طور كلي محل زندگي و پرورش گوسفند قره گل ، منطقه هاي گرم و سوزان ، صحراهاي كم آب و علف با رطوبت بسيار كم است . اين منطقه زمستانهاي سرد ویا يخبنداني دارند . منطقه پرورش قره گل سياه در ايران ، در شمال شرق استان خراسان در منطقه سرخس است . اين منطقه دنباله صحراي خشك و بي آب و علف قره قوم است .
نكته : گوسفند قره گل در منطقه هاي كم آب و علف ، گرم و سوزان ، پرورش پيدا مي كند .
پرورش پوست مناسب در بره قره گل :
گله داران عزيز ، مرغوب بودن و زيبايي پوست بره قره گل به خالص بودن گله بستگي دارد . به علاوه ، خصوصيت هايي كه از پدر و مادر بره مي رسد نيز در مرغوب بودن و زيبايي پوست نقش زيادي دارد . بهترين پوست آنهايي هستند كه نازك ، درخشنده و داراي موهاي كوتاه و گلهاي مرتب باشند . رنگ پوست هم در قيمت آن بسيار موثر است . پوست هايي كه رنگ هاي طلايي ، نقره اي و رنگ هاي گوناگون ديگر هستند ، ارزش بيشتري دارند . براي بدست آوردن پوست با گلهاي مناسب ، بره هاي نوزاد را تا دو سه روز پس از تولد ذبح ميكنند . زيرا با بزرگ شدن بره كم كم گلها شكفته و باز مي شوند. درنتيجه زيبايي خود را از دست مي دهند .
نكته :بهترين پوست بره قره گل ، پوستي است كه نازك ، داراي موهاي كوتاه و گلهاي مرتب و درخشنده باشد .
چكار كنيم تا يك گله قره گل مناسب داشته باشيم ؟
دامدار گرامي ، براي داشتن يك گله مناسب ، ابتدا بايد كار خالص كردن گله را انجام دهيد . براي اين كار ، تمام ميشهاي دوبر و آنهايي كه شكل ظاهري قره گل را ندارند از گله خارج كنيد . به علاوه گوشفندان پير ، بيمار و قصر را بايد از گله خارج كرده و فروخته شوند .
كار بعدي ، انتخاب قوچهاي اصلاح شده خوب براي جفتگيري با ميشها ي گله است . زيرا قوچ قره گل اصلاح شده ، بره هايي با پوست هاي مرغوب توليد مي كند .
گله داران با سابقه ، بره هاي نر با پوست زيبا و مرغوب را انتخاب و نگهداري مي كنند . يا از گله هاي ديگر مي خرند . به اين ترتيب ، بعد ها از اين بره ها در بارور ساختن گله استفاده مي كنند . ايستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند قره گل در شهرستان سرخس ، بهترين قوچها و شيشك هاي اصلاح شده را توليد مي كند . اين ايستگاه بهترين گوسفند قره گل را در اختيار گله داران قرار دهد.
نكته: قوچهايي كه براي بارور ساختن كله انتخاب مي شوند ، نقش مهمي در اصلاح نژاد گوسفندان دارند .
به گوسفندان اهميت بدهيد .
با استفاده از مطالبي كه گفتيم ، مي توانيد يك گله بسيار خوب قره گل داشته باشيد . براي اين كه گوسفندان گله شما توليد مناسبي داشته باشند ، بايد سالم نگهداري شوند .
مي دانيد كه انگل هاي خارجي وداخلي به گوسفندان آسيب هاي زيادي وارد مي كنند . در نتيجه توليد آنها كم ميشود . با مشورت دامپزشكي منطقه در زمان مناسب به گوسفندان ،داروهاي ضد انگل بدهيد . براي از بين بردن انگلهاي خارجي هم براي دام ها از حمام ضد كنه استفاده كنيد .با تزريق واكسن از برخي بيماريها مانند بروسلوز ، آبله، پرخوري ، سياه زخم و تب برفكي مي توان پيشگيري كرد .
نكته : پيشگيري بهتر از درمان است . واكسن هاي لازم را با مشورت دامپزشكي به گوسفندان تزريق كنيد .
خلاصه مطالب :
ايران اولين سرزمين پرورش گوسفند در جهان بوده است .
بيشتر از بيست و پنج نژاد در كشور ما وجود دارد .
گوناگوني آب و هوا در كشور ما وجود دارد .
گوناگوني آب و هوا در كشور ما باعث شده كه نژادهاي مختلف گوسفند داشته باشيم .
گوسفندان پوستي كشور ، قره گل خراسان ، كبوده شيراز و زندي هستند .
موهاي روي پوست بره قره گل داراي نظم ، به هم پيچيدگي ، درخشندگي، نقش و نگار و گلهاي زيبايي است .
در گوسفند قره گل ، دست و پا ظريف و نازك ، بدن كشده و دم كوتاه است .
رنگ بدن در بره قره گل سياه است و هرچه سن بالا مي رود خاكستري مي شود .
پوست هاي رنگي قره گل ارزش بيشتري دارند .
منطقه پرورش گوسفند قره گل ، منطقه هاي بياباني و كم آب و علف است .
پوست مرغوب بره قره گل نازك ، درخشنده ، با موهاي كوتاه و گلهاي مرتب است .
با استفاده از قوچهاي اصلاح شده قره گل بره هاي بهتر به دست مي آيد .
تزريق واكسن در زمان مناسب به گوسفندان ، موجب پيشگيري از بيماريها مي شود .
نكته هاي مفيد :
· پوست بره قره گل نظم ، درخشندگي و نقش و نگار زيبايي دارد .
· گوسفند قره گل در بيابان هاي كم آب و علف پرورش مي يابد .
· با استفاده از قوچ هاي اصلاح شده قره گل ، بره هاي بهتري به دست مي آيد .
· پوستهاي رنگي بره قره گل ارزش بيشتري دارد .
· براي داشتن گله مناسب ، به سلامتي و تغذيه گوسفندان خود اهميت بدهيد .
· تزريق واكسن در زمان مناسب ، موجب پيشگيري از بيماري ها مي شود .
· گوسفندان قره گل به رنگ هاي سياه ، خاكستري و قهوه اي هستند .
· گوسفندان قره گل در برابر سرما و گرما مقاوم هستند .
نويسنده : سيد مجتبي حجازي
+ نوشته شده در سه شنبه هفدهم آذر ۱۳۸۸ ساعت 19:8 توسط مهیار حاجی اسفندیاری
|